TÜİK’in 2024 Teknogirişim Araştırması, Türkiye’de teknoloji tabanlı girişimlerin büyük ölçüde özkaynakla ayakta durduğunu, kadın girişimci oranının düşük seyrettiğini ve yüksek maliyetlerin büyümenin önündeki en önemli engel olduğunu ortaya koydu.
ANKARA (İGFA) - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı işbirliğiyle yürütülen 2024 Teknogirişim Araştırması sonuçlarını yayımladı. Araştırma, Türkiye’de kurulu, KOBİ statüsündeki ve teknoloji-odaklı girişimlerin yapısını, karşılaştıkları zorlukları ve performanslarını ortaya koydu.
Verilere göre, teknogirişimlerin kurucu ortağı veya en yüksek paya sahip aktif ortaklarının yüzde 87,1’i erkek, yalnızca yüzde 12,9’u kadın girişimcilerden oluşuyor. Kadın girişimcilerde lisansüstü eğitim oranının görece yüksek olması dikkat çekerken, genel olarak kurucu ortakların büyük bölümü lisans ve üzeri eğitim düzeyine sahip.
Kurucuların eğitim alanlarında mühendislik, imalat ve inşaat ilk sırada yer aldı (yüzde 49,7). İş deneyiminde ise özel sektör ve girişimcilik öne çıktı. Kurucuların yüzde 37,4’ü yurt dışında eğitim veya iş deneyimine sahip.
Teknogirişimlerde çalışan personelin yüzde 31’i kadın olurken, firmaların yaklaşık yarısı 2024’te nitelikli personel alımı denedi. Ancak bu girişimlerin yüzde 34,1’i, yüksek ücret beklentisi ve nitelikli aday eksikliği nedeniyle zorlandı.
Araştırmaya göre teknogirişimlerin en önemli finansman kaynağı özkaynaklar oldu. Kuruluş aşamasında bu oran yüzde 89,7 iken, 2024’te yüzde 79,0 olarak gerçekleşti. Girişimlerin yüzde 54,4’ü yeni finansman arayışına girerken, büyük kısmı gelen yatırım tekliflerini yetersiz buldu.
Faaliyetleri zorlaştıran unsurların başında ise yüzde 80,8 ile yüksek maliyetler geldi. Bunu özkaynak yetersizliği ve finansmana erişim sorunları izledi.
Dijitalleşme tarafında, teknogirişimlerin yüzde 22,2’si e-satış yaptı. Yurt dışı e-satışlarda ve ihracatta Avrupa Birliği ilk sırada yer aldı. Ar-Ge faaliyeti yürüten girişimlerin ihracat oranı (yüzde 25,6), Ar-Ge yapmayanların yaklaşık iki katı oldu.
Son olarak teknogirişimler, 2022-2024 döneminde ekonomik performansı artıran en önemli unsurun yenilikçi teknoloji sunmak olduğunu vurguladı. İyi müşteri ilişkileri ve deneyimli ekipler de rekabet avantajının temel bileşenleri arasında yer aldı.
