Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Suriye'nin, Türkiye'nin ihraç ettiği, aralarında gıda, demir-çelik ve hijyen ürünlerinin de yer aldığı 269 ürünün gümrük vergisinde indirime gitme kararı aldığını belirtti.
Bakan Bolat, Ticaret Bakanlığı'nda düzenlenen Dünya Gümrük Günü Kutlama Töreni'nde yaptığı konuşmada, küresel ticarette yaşanan sıkıntılara işaret etti.
Türkiye'nin bulunduğu coğrafya ile uluslararası pazarlarında sıcak savaşlar ve ekonomik durgunluk gibi olumsuz gelişmelerin yaşandığına dikkati çeken Bolat, buna rağmen ekonominin, "Türkiye Yüzyılı" vizyonu doğrultusunda üretmeye, istihdam sağlamaya, mallarını ve hizmetlerini dünyanın dört bir yanına sunmaya devam ettiğini söyledi.
Ticaret Bakanı Bolat, bu gayretli çalışmalar sonucunda 2024 yılını 262 milyar dolarlık mal ve 114 milyar dolarlık hizmet ihracatıyla kapattıklarını ifade ederek, "İthalatımızı eklediğimizde 606 milyar dolarlık mal ihracatı-ithalatı işlemini ile yaklaşık 170 milyar dolarlık da hizmetler ticareti işlemi gümrüklerimizden geçmektedir. 2002'de 1,3 milyon ihracat beyannamesi varken 2024 itibarıyla 5,5 milyon ihracat beyannamesi, yine 2002'de 1,2 milyon ithalat beyannamesi varken 2024'te 3,5 milyon ithalat beyannamesi gümrüklerimizde kontrol edilmektedir. Toplamda 9 milyon gümrük beyannamesi işlemi gümrük idarelerimizce gerçekleştirilmektedir. Bu da bir rekor olmuştur." diye konuştu.
Geçen yıl Adana Çukurova Havalimanı ve Bilecik-Bozüyük gümrük müdürlüklerini açtıklarını ve gümrük müdürlüğü sayısının 158'e yükseldiğini bildiren Bolat, "Bu yıl inşallah Adana Ceyhan, Konya Ereğli, Sakarya Karasu, Bingöl ve Düzce il gümrük müdürlüklerimizi de faaliyete geçirerek bu sayıyı 163'e çıkaracağız." dedi.
- "20 bin 378 gümrük beyannamesi ikincil kontrole tabi tutuldu"
Bakan Bolat, gümrüklerde en ileri seviyede hizmet verebilmek için dijitalleşme çalışmalarının da bütün hızıyla devam ettiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Ortak Transit Sistemi'nin (NCTS) güncellenmiş 5'inci fazı 17 Kasım 2024'te hizmete alınmıştır. Türkiye NCTS'nin en aktif kullanıcılarından biridir ve 2024 itibarıyla ülkemizden çıkan 1 milyon, ülkemize gelen yaklaşık 800 bin transit beyanı bu sistemle yürütülmektedir. 78 ülkenin taraf olduğu tır sisteminde basılı tır karneleri yerine e-Tır adı verilen elektronik altyapıya geçmek için de çalışmalarımız devam ediyor. Hava yolu işlemlerinin dijitalleştirilmesi kapsamında da Havayolu Gümrük Beyan Sistemi'ne ilişkin uygulamayı hizmete almış bulunuyoruz."
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü'nden yararlanan firma sayısının 754'e yükseldiğini aktaran Bolat, "Bu firmaların kapsadığı ihracat da 76,7 milyar dolara yükselmiş, böylece ihracatımızın yaklaşık yüzde 30'una ulaşmıştır." dedi.
Ticaret Bakanı Bolat, 250 firmanın Bakanlık müfettişlerince sonradan kontrole tabi tutulduğunu ve 1,5 milyar liralık ek tahakkuk ve ceza kararı çıktığını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Ayrıca 6 bin 133 firmanın tescil edilen 20 bin 378 gümrük beyannamesi de ikincil kontrole tabi tutuldu. Bunun sonucunda da 6,8 milyar lira ek tahakkuk ve ceza kararı düzenlenerek devletimizin gelir kaybının önüne geçilmiştir. Milli Araç ve Konteyner Tarama Sistemi projemiz, bizim gümrüklerdeki kontrol ve denetimlerde en çok yararlandığımız araçlarımızdır. Bu çerçevede mevcut araç ve konteyner tarama sistemi sayımız 2024 itibarıyla 77'ye yükselmiştir. Bunun yanında KAPAN Sistemi'ni geliştirdik. Bu da 87 idaremizde kullanılıyor. Bagaj Tarama, CT Bagaj Tarama, Yutucu Tespit sistemleri gibi yeni teknolojiler de devreye alınmıştır. Operasyonlar neticesinde 2023 yılında 23 milyar lira değerindeki 5 bin 600 yakalama olayı, gümrük muhafaza birimimizin çalışmalarıyla 2024 yılında yüzde 139 artışla 55 milyar 178 milyon liraya yükselmiştir. Bunun 33 milyar liralık 23 tonluk bölümü maalesef uyuşturuculardan oluşmakta."
- "Gümrük vergilerinin gözden geçirilmesi hususunda mutabık kaldık"
Bakan Bolat, Suriye'de eski rejimin yıkılmasının ardından Türkiye-Suriye ilişkilerinde yeni bir sayfanın açıldığını söyledi.
Bu kapsamda Suriye Ekonomi ve Dış Ticaret Bakanı Basil Abdul Hannan ile bu ayın başında bir video konferans toplantısı gerçekleştirdiğini ve görüş alışverişinde bulunduklarını anlatan Bolat, kurumların yerine oturmasıyla karşılıklı ziyaretler gerçekleştireceklerini kaydetti.
Ticaret Bakanı Bolat, 11 Ocak'ta Suriye yönetiminin yürürlüğe koyduğu ve bütün dünya için ortak ve tek gümrük rejimi uygulamasının, bazı kesimlerce yanlış anlaşıldığını ve art niyetli çarpıtmalar sonucunda kamuoyunda bir kafa karışıklığı doğurduğunu üzülerek gördüklerini bildirdi.
Bunun üzerine Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu'nun, Suriye Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ile bir video konferans görüşmesi gerçekleştirdiğini ve geçen hafta Şam'ı ziyaret ettiğini belirten Bolat, şunları söyledi:
"Orada, ekonomi ve ticaret bakanlıklarıyla yapılan görüşmeler neticesinde Suriye'de bazı ürünlerde gümrük vergilerinin gözden geçirilmesi hususunda mutabık kalındığını sizlere ifade etmek istiyorum. Suriye, bu hafta itibarıyla bu ülkeye ihracatımızda öne çıkan aralarında tavuk yumurtası, un, mısır, süt ve krema gibi gıda, bazı demir çelik ile hijyen ürünlerinin yer aldığı 269 ürünün gümrük vergisinde indirime gitme kararı almıştır. Dolayısıyla ortada Türkiye'ye yönelik alınmış bir karar şeklinde sunulmaya çalışılan bir durum kesinlikle yoktur, mesnetsizdir."
Bakan Bolat, Habur Sınır Kapısı'ndan yapıldığı iddia edilen ticarete ilişkin de değerlendirmede bulunarak, şunları kaydetti:
"Irak'a açılan kapımız olan Habur'dan, Kuzey Irak üzerinden Suriye'ye yönelik ihracat yapıldığı ve bunun da terör örgütlerine menfaat sağladığı şeklindeki iddia çirkin ve mesnetsizdir, iftiradır. Her gün Habur'dan yapılan çıkışları kontrol ediyoruz. Mal sevkiyatında mutat akışın üzerinde önemli bir artış yok. Zaten Kuzey Irak'a girdiği zaman da çok yüksek oranlı gümrük vergileri ödemek zorunda. Oradan Suriye'ye geçişinde de gümrük vergisi ödemek zorunda. Dolayısıyla kulaktan dolma sözlere itibar edilmemesi gerekiyor."
